19. WHIPLASH (Demian Chazelle, 2014)



*Crítica en castellano al final del presente texto (en "mostrar").

Hai na pronuncia de whiplash unha sonoridade que se corresponde bastante literalmente co seu significado ("lategazo"); co siseo, asi mesmo, das arroutadas rítmicas que as baquetas exercen sobre os pratos (tan preponderantes en jazz) e, por metafórica extensión, co fustrigamento ao que o protagonista é sometido no seu tortuoso camiño por ser lembrado.

Unha película desfrutable, e en ocasións de que xeito! (o derradeiro treito, por exemplo), dende a visceralidade que transmiten a vertixe das súas imaxes ou os seus personaxes (xenial Fletcher, o cabronazo interpretado por J.K. Simmons). Todo un sangue, suor e bágoas, meritorio tamén no feito de lograr que o espectador empatice co teórico esgotamento,  físico e mental, que debe supoñer o tocar a ese nivel de esixencia e tensión.

Non podo negar que está moi ben feitiña, e que no estrictamente cinematográfico convénceme. E iso é suficientemente importante, supoño.


Porén, na Whiplash subxacen tamén conclusións que arrepían, e, inda que non queda de todo claro se se denuncian ou ensalzan determinados comportamentos, e podendo non selo pretendido por Chazelle (quen di ter sufrido algo semellante ao aquí relatado), pero resultando dito suposto unha carencia atribuíble ao director por non saber comunicar, ou por querer facelo dun xeito deliberadamente ambigüo no que, entendo eu, finalmente outorga, o certo é que persoalmente decántome polo segundo.

Tanto a figura xerárquica (tiránica) do profesor, como a do soberbio arribismo individual do protagonista (rendendo directa pleitesía ao sistema), marchan reforzados por como remata todo: cunha mirada cómplice que parece lexitimar o todo vale pra alcanzar unha meta. Meta que non deixa de ser, dado o seu plantexamento, pura e desprezable vaidade.

Algúns apuntamentos ao respecto que cobran maior senso após o devandito final:

- Andrew (Miles Teller) é coitado. Incapaz de ollar pra os ollos da rapaza que lle despacha os flocos de millo á entrada dos cines. Só a partires do intre no que Fletcher o chama pra tocar na súa banda (ascende na escala) é quen, conseguíndoo, de invitala saír. Vén dicirse que os triunfos (recoñecementos) materiais definen a importancia do individuo en sociedade; fano forte e seguro. Tanto como pra comezar a aspirar, por exemplo, a unha rapaza fermosa.


- A esa mesma rapaza (unha accesoria Melissa Benoit), Andrew, xa sobrado de confianza, ha espetarlle que o mellor sería deixar a relación por mor das súas expectativas de futuro (acadar triunfos), as cales o alonxarían dela ata o punto de amolala e repercutir na relación; onde ela, en verbas do rapaz, carece de ambición e rematará por acomodarse na mediocridade.

Afastarse dela será doloroso, mais un peaxe necesario no seu imparable camiño ao recoñecemento.

- Nun xantar familiar ignorarase a Andrew (de xeito inxusto) mentres se loan os méritos deportivos de seus curmáns. Andrew, indignado e altivo, ridiculizaraos por xogar en Terceira, e nin sequera en Segunda ou Primeira. Seica é o feito de non estar en Primeira (non ser verdadeiros triunfadores), o que, finalmente, importa, e non como se ningunea a alguén que pretende adicarse á arte nunha sociedade que tende a desprezar, ou non apostar como debera, pola cultura, e si por potenciar ao extremo ao deportista como modelo a seguir.

  - Amósase ao conxunto dos músicos, por imperativo, coma individuos sen voz, sumisos e totalmente faltos de compañeirismo; onde cada un mira por si e está disposto a pisotear ao da súa beira. 


- Fletcher, o intransixente profesor, é alguén pra o que o fin xustifica os medios: humilla sistematicamente aos seus pupilos pra forzalos a que den o máximo. Un dos seus ex-alumnos, marcado psicoloxicamente, quitarase a vida. Ditas prácticas levarano finalmente a ser despedido, pero:

- Pese a ser afastado coma profesor, formará unha banda pola súa conta. Unha coa que logrará o seu obsesivo propósito: descubrir a un "novo Charlie Parker": Andrew.

Obsesión poupable, xa dende un comezo, en detalles coma o seu interese polos estudos que os proxenitores destes rapaces poidan ter, analizando un teórico potencial do alumno respecto do prestixio individual dos pais dentro da sociedade. Do que se entende un desprezo aos teóricos don ninguéns.

Por crer que todo iso é dalgunha maneira xustificado, é polo que non podería afirmar que Whiplash rematou por gustarme tanto como quixera.

Alén do anterior, e xa pra rematar, dicir que non é a primeira vez que no cine vemos vencellar ao estudo musical cunha férrea disciplina (aquí mesmo comentei vai un tempo A pianista), mais coido de xustiza que non convén asociar necesariamen unha cousa coa outra.

CALIFICACIÓN:



CRÍTICA EN CASTELLANO:

 
NOITE NA CIDADE (NOCHE EN LA CIUDAD) ◄Design by Pocket, BlogBulk Blogger Templates